Prezentowana praca jest poświęcona podstawowym problemom zarządzania w kulturze fizycznej i sporcie wraz z analizą przypadku klubów piłkarskiej Ekstraklasy w Polsce. Opracowanie zawiera także elementy ekonomiczno-finansowe funkcjonowania klubów sportowych zarówno w Polsce jak i zagranicą. Aktualnie nie jest dostępnych wiele opracowań na ten temat, a jeśli nawet są, to raczej koncentrują się na problematyce zarządzania, natomiast jednostko-we opracowania dotyczą oceny efektywności funkcjonowania wybranych klubów sportowych. Na tym tle niniejsze opracowanie uzupełnia lukę sprowadzającą się do bardzo ograniczonej wiedzy dotyczącej ekonomiczno-finansowej strony sektora sportu. Przy czym coraz aktualniejsze staje się to, że sport musi być traktowany jak każdy inny sektor gospodarki z uwzględnieniem jego specyfiki polegającej na tym, że trzeba realizować równanie: duże środki finansowe – bardzo dobre wyniki sportowe – jeszcze większe przychody. Zasadniczym celem opracowania jest prezentacja, analiza i ocena problemów zarządzania w kulturze fizycznej i sporcie wraz z analizą przypadków klubów piłki nożnej w Polsce i W. Brytanii. Podstawowa hipoteza badawcza zmierza do tego: 1.Czy wprowadzone zmiany w funkcjonowaniu, zarzadzaniu i finansowaniu klubów sportowych w Polsce mają w pełni charakter rynkowy? 2.Czy zarzadzanie sportem w Polsce jest całkowicie dostosowane do wymagań funkcjonującego rynku sportowego? 3.Jak powinien funkcjonować komercyjny zawodowy klub sportowy? 4.Jakie powinny być zasady i możliwości finansowania takich klubów sportowych w Polsce? W pracy zostały wykorzystane podstawowe metody badawcze takie jak: analiza, dedukcja czy wnioskowanie logiczne. Stały się one niezbędne do oceny ta-kich zjawisk jak: efektywność ekonomiczna klubów sportowych, systemy zarzadzania sektorem sportu, zarządzanie strategiczne klubami sportowymi czy wyniki finansowe największych klubów sportowych. Praca ma charakter przeglądu ułatwiającego studiowanie i szybkie odnajdowanie kluczowych pojęć, formułowanie sytuacji problemowych oraz poszukiwanie odpowiedzi na nurtujące pytania. Jej struktura została ujednolicona w miarę możliwości określonych istotą zagadnień i metodami przyjętych analiz. W rozdziale pierwszym zostały omówione podstawowe pojęcia z zakresu zarzadzania w kulturze fizycznej i sporcie, istota i elementy składowe otoczenia oraz nowe koncepcje zarzadzania w teorii i praktyce działalności sportowej oraz Europejskie systemy zarzadzania w sporcie na tle zarzadzania sportem w Polsce. Rozdział drugi poświęcono analizie porównawczej przedsiębiorstwa sportowego jako podmiotu gospodarczego. Zostały w nim omówione formy prawne pod-miotu sportowego z podziałem na te które nie prowadzą działalności gospodarczej oraz te, które ją prowadzą. W dalszej części porównano działalność profesjonalnego klubu sportowego do przedsiębiorstwa oraz wyniki działalności gospodarczej klubów sportowych. W rozdziale trzecim została scharakteryzowana problematyka efektywnego zarzadzania klubem sportowym. Zostały tam omówione w pierwszej kolejności istota, zakres oraz obszary efektywności przedsiębiorstwa z elementami analizy wskaźnikowej, a w kolejności problem efektywności w klubach sportowych wraz obszarami i miernikami oceny efektywności podmiotu sportowego W rozdziale czwartym została podjęta problematyka analizy i oceny proce-sów zarzadzania zawodowymi klubami sportowymi w Polsce na podstawie klubów piłkarskich. Zostały omówione Ligi piłkarskie w Polsce, pokazana rola i zadania Ekstraklasy SA w zarzadzaniu sportem, podstawowe dane dotyczące budżetów i finansów klubów piłkarskich oraz analiza porównawcza wyników sportowych i finansowych piłkarskiej Ekstraklasy w sezonie 2018/2019. Rozdział piąty obejmuje problematykę i obszary strategii zawodowych klubów sportowych. Zostały w nim wyeksponowane podstawowe elementy zarzadzania strategicznego a następnie najważniejsze rodzaje strategii przedsiębiorstwa sportowego czyli strategie: promocji, finansowa, finansowania działalności, stra-tegie kosztowe klubów piłkarskich, rodzaje strategii inwestycyjnych, strategie zatrudniania kadr i na zakończenie strategie organizacyjno-logistyczne. W rozdziale szóstym został przedstawiony problem efektywności biznesowej klubów piłkarskich angielskiej Premier League. Scharakteryzowano i oceniono funkcjonowanie Premier League, zasady kierowania i zarzadzania wraz z strukturą i systemem rozgrywek. Bardzo dużą część opracowania poświecono w tym rozdziale stronnie ekonomiczno-finansowej funkcjonowania systemu rozgrywek piłkarskich w Anglii. Na zakończenie przedstawiono różnice w sposobach finansowania klubów angielskiej Premier League i polskiej Ekstraklasy. Rozdział siódmy został poświęcony ocenie zarządzania klubem sportowym w zdobywaniu przewagi sportowej i biznesowej. Przedstawiono tutaj funkcjonowanie klubu sportowego jako przedsiębiorstwa oraz zaprezentowano charakterystykę produktu sportowego i korelację wyniku sportowego i ekonomicznego w klubie sportowym. W końcowej części przedstawiono problem komercjalizacji sportu. Wyspecyfikowane problemy nie tworzą kompendium wiedzy podstawowej z zakresu ekonomii sportu czy podstaw zarządzania sportem. Są one tylko wyborem zasadniczych kwestii stanowiącymi istotę omawianych zagadnień i jak każdy wybór wynikający z celów i ograniczeń, mogą tworzyć potrzebę szerszego ich poznawania. Jego adresatami są głównie studenci kierunków wychowanie fizyczne i sport, którzy sygnalizując potrzebę zaistnienia tego rodzaju opracowania spowodowali, że powstało ono dla lepszej współpracy uczących i studiujących. Opracowanie jest efektem pracy pracowników Katedry Nauk Humanistycznych i Społecznych Wydziału Wychowania |Fizycznego AWF w Warszawie, którzy tworząc poszczególne fragmenty książki, wnieśli zarówno własne pomysły i prze-myślenia, jak i ujęcia problemów które można odnaleźć w istniejących nielicznych podręcznikach z tej dziedziny wiedzy. Autorzy opracowania mają nadzieję, że taka prezentacja ułatwi poznawanie i zrozumienie podstawowych kwestii dotyczących ekonomii sportu i zarzadzania sportem oraz stanie się podstawą szerokiej wymiany poglądów na temat komercjalizacji sportu, która w odniesieniu do polskich klubów sportowych przyjmuje szczególne ważny charakter.

W kolejnym, 33. numerze „Zeszytów Naukowych Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie” publikujemy prace autorów wywodzących się z różnych ośrodków naukowych i praktyki gospodarczej, a w szczególności Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Uniwersytetu Łódzkiego, Uniwersytetu Rzeszowskiego, Politechniki Poznańskiej, Politechniki Gdańskiej oraz Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie. Wprawdzie problematyka artykułów jest dość zróżnicowana, niemniej jednak w większości z nich przyjęto założenie, że to właśnie dobra organizacja zarządzania i organizacja pracy przedsiębiorstwa czy instytucji w wymiarze operacyjnym warunkują wzrost produktywności i innowacyjności organizacji, a w ostatecznym rozrachunku osiągnięcie nakreślonych celów strategicznych, ekonomicznych i społecznych. W przedłożonych pracach dominowało podejście diagnostyczne i decyzyjne, ograniczone w swym zakresie do wybranych obszarów działalności przedsiębiorstwa lub instytucji. W treści publikacji można wyróżnić kilka nurtów i wątków badawczych, a mianowicie: ewaluacja efektywności kontraktów menedżerskich w sektorze przedsiębiorstw komunalnych; zarządzanie wiedzą i kooperacja zewnętrznych aliansów wiedzy w stymulowaniu innowacji w przedsiębiorstwie; kształtowanie nowych form pracy w kontekście zarządzania zasobami ludzkimi; wpływ regulacji prawnych i audytu środowiskowego na poprawę jakości produktów; ocena efektywności działalności administracji podatkowej w Polsce i prowadzonej przez nią polityki podatkowej w ostatnich miesiącach.(...)