SOWA OPAC : Biblioteka Główna im. J. Śniadeckiego Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie

3 wyniki

E-book

W koszyku

Dzieje obiektów sportowych w Europie. Historia architektury sportowej od czasów starożytnych do współczesności / Anna Pawlikowska-Piechotka, Maciej Piechotka. - WARSZAWA : AWF Warszawa ; IBUK Libra, 2017. - 505 s.

Autor

Pawlikowska-Piechotka Anna. Piechotka Maciej.

Forma i typ

E-booki

W każdej z rozwiniętych cywilizacji europejskiej, krzewienie kultury fizycznej łączyło się z budową obiektów i urządzeń sportowych. Ponieważ dla najdawniejszych z tych społeczności sprawność fizyczna i współzawodnictwo sportowe były równie istotne jak religia i nauka, budowle sportowe, oświaty i religijne były ze sobą formalnie i funkcjonalnie przeplatane (w kulturze helleńskiej na przykład Olimpia i Delfy – malowniczo wkomponowane w otaczający krajobraz). Zgodnie z platońską zasadą, egzemplifikowaną w planach urbanistycznych miast projektu Hippodamosa z Miletu, budowle służące codziennej kulturze fizycznej były wbudowane w tkankę antycznych miast greckich, a obiekty dla celów zawodów sportowych – były lokalizowane na ich obrzeżach, poza gęstą zabudową centrum. Ponieważ Rzymianie cenili tłumne widowiska – pojawiły się w ich państwie obok stadionów – owalne amfiteatry ‘wciśnięte’ w ciasną zabudowę miejską (przykładem jest rzymskie Kolosseum). Doskonała znajomość konstrukcji i mechaniki budowy, stosowanie betonu – pozwoliły Rzymianom na wznoszenie wielokondygnacyjnych, monumentalnych budowli. Dorobek rzymskiej architektury stał się cennym materiałem dla poszukiwań rozwiązań funkcjonalnych: ergonomii i bezpieczeństwa widowni, powiązań komunikacyjnych wewnątrz budynku. Program rzymskich term jest współcześnie kopiowany w postaci zespołów wielofunkcyjnych aquaparków. Po upadku Cesarstwa Rzymskiego Zachodniego, w okresie średniowiecza, zaprzestano budowy obiektów i urządzeń sportowych. Wyjątkami były tymczasowe i prymitywne konstrukcje wznoszone na potrzeby organizacji turniejów rycerskich (trybuny i szranki na polu walki). Ćwiczenia sportowe w strzelaniu z łuku, kuszy – miały miejsce na podmiejskich łąkach (prato, courts, błonie), a gra w piłkę – na miejskich placach, zawody w pływaniu lub wioślarskie – na jeziorach i rzekach, a jazda na łyżwach – na zamarzniętych naturalnych akwenach. Dopiero w wiekach XVI-XVIII powstawały specjalnie wznoszone ujeżdżalnie, sale sportowe do ćwiczeń szermierczych lub do gry w piłkę (salles jeu de paume, real tenis halls). Nie były to jednak budowle (poza wyjątkami jak ujeżdżalnie w Książu, czy Maneż w Moskwie) architektonicznie wybitne, ani mające znaczenie dla użytku powszechnego – przeznaczone były tylko dla warstwy arystokracji. Z czasem, wraz z rozwojem urbanizacji zagęszczone zabudową miasta nie miały odpowiedniej przestrzeni do gier, konieczne okazało się planowanie parków miejskich, urządzonych pod kątem sportu i wypoczynku (Bois de Boulonge w Paryżu, Hyde Park w Londynie, Park Angielski w Monachium). Odrodzeniu ruchu sportowego w wieku XIX, towarzyszyła budowa licznych obiektów sportowych. Na wzór niemieckich Turnplatze powstawały w wielu krajach boiska gimnastyczne, na wzór niemieckich Turnhalle – sale sportowe do gier i ćwiczeń. W XIX wieku powstały kryte sztuczne lodowiska, kryte pływalnie, velodromy, kluby sportowe (wioślarskie, żeglarskie, cyklistów, krykieta, tenisowe, strzeleckie, gimnastyczne). Powstawały korty tenisowe, boiska i stadiony piłkarskie, tory bobslejowe i skocznie narciarskie, pływalnie kryte i odkryte. W początkach XX wieku, nowe materiały i techniki budowlane pozwoliły na wznoszenie monumentalnych budowli sportowych, o coraz większych rozpiętościach przykryć, – co uniezależniło uprawianie wielu dyscyplin od warunków pogodowych i pory roku (Stadion Olimpijski w Berlinie, Pływalnia Olimpijska w Berlinie, Hala Stulecia Rzeszy we Wrocławiu, Stadion Olimpijski White City w Londynie). Dla celów szkolenia przyszłych nauczycieli i trenerów powstały uczelnie o profilu wychowania fizycznego (Centralny Instytut Wychowania Fizycznego w Warszawie, wyższe uczelnie w Sztokholmie i Berlinie). O II połowy XX wieku mamy coraz bardziej do czynienia z rozdziałem obiektów sportowych na te, które służą aktywnej, fizycznej rekreacji dla przyjemności i rozrywki oraz na obiekty przeznaczone dla treningu i rozgrywania zawodów sportowych. Naturalnie te granice nie zawsze wyraziste i funkcje oczywiste. Na tej samej pływalni, kortach tenisowych, krytym sztucznym lodowisku – są najczęściej organizowane zarówno zajęcia rekreacyjne jak i zawody sportowe, tyle że w innych dniach i godzinach. Naturalnie nie zawsze takie wielostronne użytkowanie obiektu jest możliwe. Chociażby dotyczy to kosztownych w utrzymaniu aren sportowych i stadionów, gdzie zastosowano specjalistyczne urządzenia i materiały wykończeniowe, wymiary zgodne z przepisami federacji (nawierzchnie pola gry), trybuny dla wielotysięcznych widowni. Korzystanie z takich warunków dla celów rekreacyjnych byłoby nieuzasadnionym luksusem. Ponadto, jak się wydaje, ‘sport dla wszystkich’ powinien być realizowany przede wszystkim w naturalnym otoczeniu, na terenach zielonych urządzonych pod kątem wielorakich form sportu i wypoczynku, z urządzeniami odpowiadającymi oczekiwaniom różnych grup społecznych, wpisanymi w zieleń parkową, gwarantującą zdrowe środowisko dla wysiłku fizycznego. Bez wątpienia jednak wszystkie obiekty sportowe powinny zachować ważną cechę wspólną: zarówno monumentalne obiekty przeznaczone dla sportu wyczynowego jak i skromniejsze, będące elementem programu miejskich terenów wypoczynkowych, powinny być nie tylko funkcjonalne, bezpieczne i ekonomiczne, – ale także piękne i o wysokiej jakości estetycznej.

dostępna online

Ta pozycja jest dostępna przez Internet. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Dostęp do treści elektronicznej wymaga posiadania kodu PIN. Po odbiór kodu PIN zapraszamy do biblioteki.

Informacje o książce ; Spis treści

E-book

W koszyku

DZIEJE OBIEKTÓW SPORTOWYCH W KRAJACH POZAEUROPEJSKICH / Anna Pawlikowska-Piechotka, Maciej Piechotka. - AWF Warszawa ; IBUK Libra, 2018. - 247 s.

Autor

Pawlikowska-Piechotka Anna. Piechotka Maciej.

Forma i typ

E-booki

Tematem książki jest prezentacja, na podstawie wieloletniej kwerendy w zbiorach naukowych i archiwach, informacji zebranych z wielu rozproszonych źródeł, historii architektury sportowej w krajach pozaeuropejskich, przedstawionej na tle uwarunkowań społeczno-kulturowych. Jest to konsekwentna kontynuacja wieloletnich prac badawczych na temat dziejów budownictwa sportowego w Europie i innych kontynentach. Nasze zainteresowania skupiały się na historii obiektów wznoszonych w Europie, a w kolejnym etapie w krajach pozaeuropejskich, w Afryce, Ameryce Północnej, Środkowej i Południowej oraz Azji i Australii, dziejach budownictwa sportowego rozważonych na tle społeczno-kulturowych uwarunkowań, w kontekście rozwoju poszczególnych dyscyplin sportowych opisywanych cywilizacji. Efektem drugiego etapu tych prac jest niniejsza monografia, opracowana na podstawie zebranego i uporządkowanego materiału. Jak mamy nadzieję, takie ujęcie historii powszechnej architektury sportowej, daje pełny obraz dziejów budownictwa dla sportu na tle rozwoju cywilizacji wszystkich kontynentów. Prezentowane zagadnienia są kontynuacją prac na temat obiektów sportowych w Europie, książki tych samych autorów pt.: ‘Dzieje obiektów sportowych w Europie”, wydanej w roku 2017 przez Akademię Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie. Ich rozszerzenie o kolejne kontynenty, jak mamy nadzieję, pozwalają na zaprezentowanie pełnego obrazu rozwoju architektury sportowej na całym świecie, omówionego na tle historii rozwoju różnorodnych cywilizacji i tworzących ją społeczeństw. Przekrój historyczny, jaki monografia obejmuje, to okres od czasów antycznych po współczesność (ponad 4000 lat). Rozwój powszechnej architektury sportowej, podobnie jak w przypadku historii budownictwa sportowego w Europie, pragniemy przedstawić na tle najistotniejszych wydarzeń politycznych i przemian społecznych, takie ujęcie jest bowiem powszechne wśród historyków sportu i ten sposób wydaje się w pełni uzasadniony wobec podejmowanego tematu Książka powstała w oparciu o materiał zgromadzony w czasie realizacji kolejnych badań statutowych: ds.-114, ds.-144 oraz ds.-316, którymi Anna Pawlikowska-Piechotka, kierowała na Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie w latach 2007-2019, a także niezależnych badań obu autorów prowadzonych od kilkunastu lat.

dostępna online

Ta pozycja jest dostępna przez Internet. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Dostęp do treści elektronicznej wymaga posiadania kodu PIN. Po odbiór kodu PIN zapraszamy do biblioteki.

Informacje o książce ; Spis treści